زبان و نشانه های زبانی در نشانه شناسی

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- دکتر سلطانی دو منبع Noormags و Ensani.ir را به عنوان پایگاه هایی برای مطالعه مقالات زبانشناسی معرفی کرد.

در این بخش وی با اشاره به جمله از ای کارل کراوس، روزنامه نگار و نویسنده بحث را شروع کرد: «زبان مادر اندیشه است و نه کنیز آن.»

ابتدا به کلمه می پردازیم. کلمه چیست؟

به عنوان مثال کلمه «سبز» را در نظر بگیرید.

پرس می گوید: سبز نمایه ای یا Indexical و شمایلی یا Iconic و نمادین یا Symbolic

90 درصد واژه ها جزو واژه های نمادین قرار می گیرند. سبز دالی است که بلحاظ ساختاری از چند واج (Phoneme) تشکیل شده است.

در خصوص رابطه ذاتی صورت و معنای نشانه های نمادین، الان می گویند نیست. اما آنهایی که در حوزه جادو کار می کنند، این ها را مرتبط می دانند. دعا می خوانند و آن را اثرگذار می دانند.

ابوریحان بیرونی معتقد است که حروف وزن دارند. و می گفت که خرچنگ وزن معادل خرچنگ دارد.

نشانه ها ساختار دارند. وقتی فیلم به مثابه نشانه می گیرید اجزا دارند.

اجزای حروف زبانی، واج است. کوچکترین آنها که خودش معنا ندارد.

واج ها باعث تقابل معنا می شود. تفاوت واژه کار و بار در یک واج ک و ب است. خود واج ها ساختارهای ریزتری دارند و ارزش و عدم ارزش تار صوتی باعث تمایز از آنها می شود. «و» و «ف» تفاوتشان ارزش تارهای صوتی است. «تقابل ها باعث معنا می شود.»

واج هایی که در زبان یک واژه را می سازند، همان قواعد جانشینی و همنشینی آورد. «سبز» برای ما قابل تصور نیست.

قاعده دیگر بین آنها حاکم است. دو تا همخوان ساکن همزمان نمی آیند. سبز درست نمی شود.

بین واژه های زبان نیز قواعد ساختاری حاکم است. سبز به نقطه خاصی در طیف رنگ اشاره دارد. و معنای ضمنی سبز، نشانه سیادت، رشد، نمو و زندگی است.

بلحاظ قواعد نشانه های زبانی با دیگر نظام های نشانه ای ندارند.

بحث این جلسه این است که سوسور گفته: نشانه شناسی علم عام تری است و زبانشناسی جزئی از نشانه شناسی است.

صحنه (Scene) و سکانس (Sequence) چیست؟

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- یک صحنه از چند نما تشکیل می شود. بازگشت به گذشته، بازگشت به آینده، فلش بک و فلش فروارد و برش خوردن آنها.

مجموعه هشت نما یک صحنه می شود.

سکانس مجموعه ای از چند صحنه است که واحد مشخصی را که در کل فیلم را تشکیل می دهد می گویند.

برای مثال چند صحنه را با هم مرور می کنیم:

صحنه 1: بازی پسر بچه در کوچه (7 نما داشت)

صحنه 2: داخل خانه پر تجمل کودک از خانه دختر.

صحنه 3: خانه فقیرانه پسر و مشاهده ماشین کوکی

صحنه 4: درگیری پدر و مادر بچه به خاطر نداشتن پول کرایه

صحنه 5: اسباب کشی و دور شدن بچه و نگاه دختر بچه

سکانس به لحاظ روایی بخشی از فیلم است که در آن اتفاق افتاده است.

10 الی 15 دقیقه یک سکانس است. برای مثال یک سکانس فیلم را با هم مرور می کنیم:

سکانس 1: آشنایی دختر و پسر در کودکی

سکانس 2: دیدن دختر توسط پسر در حال خرید و گم شدن آن

سکانس 3: زنده شدن عشق کودکی در پسری که اکنون موفق و پولدار است.

سکانس 4: تلاش پسر برای پیدا کردن دختر

سکانس 5: موانع متعدد برای پیدا کردن دختر

سکانس 6: پیدا کردن دختر

سکانس 7: ...

سکانس 8: آغاز زندگی مشترک

ساختار بصری فیلم؛ نشانه شناسی

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- همانطور که گفته شد فیلم دارای یک ساختار بصری است که این ساختار خودش از بخش های مختلف تشکیل شده است.

1. قاب (Frame): کوچکترین واحد یک فیلم است. به طور معمولی در سینما در هر ثانیه، 24 قاب دارد. اگر کمتر باشد فریم آن را تشخیص می دهند. در ویدئو تعداد آ« به 30 می رسد. بلحاظ نشانه شناسی تمام عناصر عکس در یک قاب قابل تحلیل است.

مثال: عکس بچه ای که در حیاط ماشین اسباب بازی اش را از دست داده است.

2. نما (Shot): یک شات وقتی است که دوربین را روشن می کنید و سوژه را دنبای می کنید، تا زمان خاموش کردن دوربین در یک شات می گویند.

زمانی که فیلم بردار بخواهد همان سوژه را از زاویه دیگری نشان بدهد، یا سوژه را نشان دهد از نمای متفاوتی استفاده می کند.

برای مثال هشت نما را در یک فیلم داستانی می توانیم اینطور نمایش دهیم:

نمای 1: دوربین از پشت سر بچه ای را دنبال می کند که در کوچه اسباب بازی اش را کنار دیوار حرکت می دهد.

نمای 2: روی زمین می نشیند و ماشینش را در دست می گیرد.

نمای 3: نمای نزدیک از ماشین در دست های پسر بچه نشان داده می شود.

نمای 4: نمای دختر بچه از پنجره خانه ای روبروی کوچه نگاه می کند.

نمای 5: نمای خیلی نزدیک از صورت دختر بچه

نمای 6 و 7 و 8: ...