واکاوی سیاست گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران (آسیب ها و راهبردها)

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- مقاله بسیار خوبی را از سایت سید برداشتم که دوستان نیز می توانند از آن استفاده کنند. این مقاله نگاه انتقادی به سیاستگذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران را مورد توجه قرار داده است. رویکرد آسیب شناسانه این مقاله برای من خیلی جالب بود.

عنوان نشریه:   مجلس و راهبرد :   بهار 1391 , دوره  19 , شماره  69 ; از صفحه 55 تا صفحه 90 .

عنوان مقاله:  واکاوی سیاست گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران (آسیب ها و راهبردها)

نویسندگان:  شریفی سیدعلیرضا*, فاضلی عبدالرضا

 * دانشگاه عالی دفاع ملی

 

چکیده: 

این مقاله با هدف بررسی تحلیلی و آسیب شناسی سیاست گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران، ضمن تعریف دو مفهوم فرهنگ و سیاست عمومی؛ سیاست های فرهنگی و ملاحظات نظری سیاست گذاری فرهنگی را تبیین کرده و پس از تشریح سیاست های فرهنگی، با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای اسنادی و مدارک علمی و تدوین آرا و نظرهای افراد خبره و صاحب نظر در قالب روش دلفی به تدوین آسیب های این حوزه و ارائه راهکارهای نظری و عملی برای مقابله با آنها می پردازد. نتایج این تحقیق نشان می دهد رابطه دوسویه فرهنگ و سیاست گذاری، ظرفیت بالقوه موثر و فراوانی در ایجاد تحولات فرهنگی و مدیریتی در کشورمان دارد که بخش بسیار کوچکی از آن به فعلیت رسیده است. با نگرش آسیب شناسانه به عرصه سیاست های فرهنگی، می توان به مواردی چون تعدد، ناهماهنگی و ناسازگاری میان مراکز سیاستگذار فرهنگی، عدم تدوین شاخص های قابل رصد، برخورد شعاری با سیاست های فرهنگی، عدم تعیین مسوولیت دستگاه های فرهنگی، ضعف در پویایی و روزآمدی سیاست های فرهنگی متناسب با تغییرات محیطی و مقتضیات زمان، فقدان تفاهم و دیدگاه مشترک مجریان، کم توجهی به نهادهای مردمی، عدم اولویت بندی سیاست ها، ضعف در نظارت موثر و کم توجهی به نظارت همگانی و خودکنترلی، تناقض در سیاست های اعمالی، ابهام در ارتباط میان سیاست های فرهنگی با سایر سیاست ها و... به عنوان مهمترین آسیب های سیاست گذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد.

کلید واژه: آسیب شناسی، سیاست گذاری، فرهنگ، سیاست گذاری فرهنگی، سیاست های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

دانلود فایل کامل مقاله

انوع شخصیت های اسطوره ای

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- در اسطوره شناسی، علاوه بر انوع اسطوره، انوع شخصیت های اسطوره ای نیز اهمیت دارند.

این شخصیت ها عبارتند از:

1. انسانگونه ها: به شکل انسان هستند، عاشق می شوند، می جنگند، ولی قدرت های طبیعی دارند. خدایگان و الهگان یونانی از این دست هستند.
2. حیوان گونه ها: به شکل حیوان هستند. انوبیس، خدای مصریان به شکل شغال یا سگ بود.
3. انسان و حیوانگونه ها: ترکیبی از خصوصیات انسان و حیوان را دارند. مانند ابوالهول در مصر که سر انسان و بدن شیر دارد.

این سوال پیش می آید که اسطوره ها کجا زندگی می کنند؟

ژاپن: در بالای بلندترین کوهستان فوجی

یونان: کوهی به نام المپوس، یا در زیر زمین.

نروژ: در جایی به نام هل (Hel) جایی در زیر زمین برای ارواج و همه مردگان جز مردگان در جنگ. ولی روح جنگجویان به تپه ای در آسمان ها به نام والها لا می رود.

اسطوره ها منبع نمادسازی های اولیه هستند:

• اسلیپوس: خدای درمان یونانیها، عصایی در دست دارد که ماری به دور آن پیچیده است. خدایی دیگر به نام مرکوری نیز عصایی با دو مار دارد. این ها نمادهای پزشکی هستند.
• در اسطوره های بابل، قهرمانی به نام گیل گمش به دنبال گیاه دارویی است که هرکس آن را بخورد فنا ناپذیر می شود. گیاهان دارویی هنوز قدرت درمانی دارند.
• نام های ایام هفته، و ماه های سال در غرب از اسطوره های آسمانی گرفته شده است.

Tuesday: خدا جنگ به نام تیو

Wednesday: خدای خدایان ورتان

Thursday: از خدایی به نام ثور

Friday: از خدای زیبایی به نام فریگ

Saturday: خدای رومی ساتورن

لوی اشتراوس، انسان شناس فرانسوی معتقد بود که اسطوره منشا اصلی شکل گیری تفکر است. مفهومی بشر تا امروز است. تقابل های دوگانه ای که در اسطوره ها وجود داشت هنوز هم مبنای فهم های دوگانه ما از جهان است:

خیر و شر

نر و ماده

به اعتقاد بسیاری صاحبنظرات، اسطوره های قدیمی همچنان زندگی امروزی ما را تحت تاثیر خود قرار می دهد.

رولان بارت برای تمایز قائل شدن بین اسطوره های قدیمی (Myth) و نسخه های جدید آن، از اصطلاح اسطورگی (Mythology) استفاده می کند.

اسطورگی ها، بازتاب های شخصیت ها، درونمایه ها و پیرنگ های اسطوره ای قدیمی هستند.

شخصیت های منفی و منفی فیل ها خصوصیت هایی شبیه اسطوره های خوب و بد قدیمی دارند.

اسطوره شناسی؛ تاریخ آرمانی در مطالعات فرهنگی

«مطالعات فرهنگی و رسانه ایران»- در این بخش از کلاس دکتر سلطانی به موضوع اسطور رسیدیم و می خواهیم به طور بسیار خلاصه مروری بر اسطوره داشته باشیم.

جوزف کمپل:

اسطوره بسیار مهمتر و درست تر از تاریخ است. تاریخ صرفا روزنامه نگاری است و می دانید که روزنامه نگاری چقدر قابل اعتماد است.

اسطوره:

Myth به معنای اسطوره است که از کلمه یونانی Mythos می آید که سه معنا دارد:

1. کلمه

2. گفتار

3. قصه خدایان

اسطوره، روایتی است که در آن شخصیت های اصلی خدایان، قهرمانان و موجودات راز آمیز بوده، پیرنگ داستان حول نشانه یا معانی جهان قدیمی قرار می گیرد.

در فرهنگ های باستانی، اسطوره ها نظریه هایی برای پیدایش جهان بودند. 

در مورد فرهنگ ماه گرفتگی: در شمال می گویند که جادوگری روی صورت ماه را چنگ می اندازد و در زمان ماهگرفتگی، سر و صدای ظروف رویی راه می اندازند.

رعد و برق: صدای نعل اسب پیرزنی روی ابرها است.

چه اسطوره های بومی از این دست می شناسید؟

اسطوره در حقیقت نشان دهنده نظام های معنایی هستند که سازنده نظام های اجتماعی و فرهنگ های مختلف هستند.

برای شناخت فرهنگ باید اسطوره های آنها را مطالعه کرد.

• اسطوره های خلقت/ کیهان شناختی (Cosmogonic Myth) همه این دسته از اسطوره ها هدفشان تبیین آفرینش است. در مورد اسطوره های یونان می گویند، زمین ماده است و آسمان نر. همه چیز حاصل نزدیکی زمین و آسمان است.
• اسطوره های معاد شناختی (Eschatological Myth): موجودی است که از آسمان می آید و آدم های خوب را به بهشت می فرستد و بدها را به جهنم می فرستد. ویرانی عظیمی که اسمش Apocalypse (مانند آتش) اتفاق می افتد و آخرین نبرد بین حق و باطل (خدایان) اتفاق می افتد.

فیلم آخر الزمان را ببینید.

برخی اسطوره ها برای حل این موضوع تولد مجدد و آمدن منجی را مطرح کرده اند.

فیلم ارباب حقله ها را ببینید.

• اسطوره های تبیینی (Explanatory myth): اسطوره هایی که فرآیندهای طبیعی را تبیین می کنند. در اسکاندیناوی خدایی به نام (ثور) وجود دارد که این خدا وقتی به سمت دشمنان پرتاب می کند، رعد و برق به وجود می آید. در یونان باستان، برای تبیین پدیده های جوی، پنتون، خدای دریا، و برادرش ژپیتر خدای آسمان ها را خلق کردند. 

برای اسطوره شناسی کتاب های استاد جلال ستاری را مطالعه کنید.

• اسطوره مرگ (Death Myth): برای توضیح مرگ در جزایر ترو بریانه در اقیانوس آرام مردم معتقد بودند حضرت ایوب به درون آب می رود و دوباره عمر دوباره و جوانی می یابد. داستان بچه و مادر پیرش که درون اقیانوس می رود و بر می گردد و بچه از مادرش می ترسد و مادر دوباره بر می گردد و پوست قدیمی اش را می پوشد و فناپذیری انسان از بین می رود.